CARA SOLAT RASULULLAH S.A.W.

Cara Solat Rasulullah shallallahu 'alaihi wa sallam (S.A.W.)

Rasulullah shallallahu 'alaihi wa sallam telah bersabda,

ﺻَﻠُّﻮﺍ ﻛَﻤَﺎ ﺭَﺃَﻳﺘُﻤُﻨِﻲ ﺃُﺻَﻠِّﻲ

"Solatlah kamu sebagaimana kamu melihat aku solat." (HR. Al-Bukhari no. 628, 7246 dan Muslim no. 1533)

Ini adalah perintah baginda kepada umatnya agar meneladani cara solat bertepatan dengan apa yang baginda tunjukkan. Bagaimana kaifiyah solat yang baginda ajarkan?

Berikut adalah aturan solat mengikut sunnah Rasulullah shallallahu 'alaihi wasallam untuk panduan anda semua.

1. RAKAAT PERTAMA

           a)      Berwuduk terlebih dahulu. [1]

           b)      Berniat di dalam hati dan tidak dilafazkan. [2]

           c)      Menghadap kiblat, iaitu Kaabah. [3]

Perhatian:

1. ·         Menghadap Kaabah bukan bermakna menyembah Kaabah, tetapi tetap menyembah Allah 'Azza wa Jalla. Kita menghadap Kaabah kerana kita diperintahkan Allah untuk itu dan kita pun tunduk pada perintah-Nya.
2. ·         Meletakkan sutrah di hadapanmu (sutrah iaitu sekatan, seperti: tembok, tiang dan lain-lain). Tinggi sutrah iaitu setinggi satu hasta (dari hujung jari tengah sampai siku). [4] Manakala jarak antara sutrah dan tempat sujud adalah kira-kira boleh dilalui seekor kambing. [5]
3. ·         Lakukanlah solat dengan berdiri, bila tidak mampu, maka boleh duduk. Bila tidak mampu duduk, maka dengan berbaring, dan jika tidak mampu menggerakkan anggota badan maka boleh dengan isyarat. Bila tidak mampu dengan isyarat, maka dengan hati. [6]

Nota kaki :

[1] HR. Muslim

[2] HR. Al-Bukhari dan Muslim

[3] QS. Al-Baqarah: 144

[4] HR. Muslim

[5] HR. Al-Bukhari dan Muslim

[6] HR. Al-Bukhari

2. Bertakbiratul ihram, dengan mengucapkan: "Allahu Akbar" sambil mengangkat kedua tangan sejajar dengan bahu [7] atau telinga, [8] serta melihat ke tempat sujud, tidak menoleh ke kiri atau ke kanan. [9]

Mengangkat tangan ketika takbir boleh dilakukan dengan salah satu dari tiga keadaan:

1. Sebelum ucapan takbir. [10]

2. Bersamaan dengan ucapan takbir. [11]

3. Sesudah ucapan takbir. [12]

Jari-jemari tangan semasa takbir dirapatkan, tetapi tidak digenggam, dan jari-jemarinya menghadap ke atas. [*]

Nota kaki :

[7] HR. Al-Bukhari dan Muslim

[8] HR. Al-Bukhari dan Muslim

[9] HR. Al-Bukhari dan Muslim

[10] HR. muslim

[11] HR. Al-Bukhari dan Abu Dawud

[12] HR. Al-Bukhari dan Muslim

3. Meletakkan telapak tangan kanan di atas belakang telapak tangan kiri, atau di lengan bawah tangan kiri, atau tangan kanan menggenggam tangan kiri, [13] dan kedudukan kedua tangan di dada. [14]

• Membaca doa istiftah, di antaranya:

Subhaanakallahumma wabihamdika, WA TABAARAKASMUKA wa ta'aala jadduka, WA LAA ILAAHA GHAIRUK.

"Maha suci Engkau ya Allah, segala puji hanya bagi-Mu, Maha berkah nama-Mu, Maha tinggi kekayaan-Mu, dan tidak ada tuhan yang berhak disembah kecuali Engkau." [15]

Nota kaki :

[13] HSR. An-Nasa-i

[14] HSR. Abu Dawud dan An-Nasa-i

[15] HSR. Abu Dawud

4. • Membaca Ta'awudz:

A'UUDZUBILLAHIS samii'il 'ALIIM, MINASY syaithaanirrajiim, MIN hamzihi, WA NAFKHIHI, WA NAFTSIH.

"Aku berlindung kepada Allah Yang Maha mendengar lagi Maha mengetahui, dari (godaan) syaitan yang terkutuk serta dari kegilaannya, kesombongannya dan dari sya'irnya yang tercela. [17]

• Membaca surat al-Fatihah, tetapi, bacaan "Bismillaahirrahmaanirrahiim" diperlahankan (tidak dikuatkan). [17]

Nota kaki :

[16] HSR. Abu Dawud dan selainnya

[17] HSR. An-Nasa-i

5. • Membaca: "Aamiiin" selepas selesai membaca "Waladhdhaalliin". [18]

• Setelah membaca al-Fatihah, bacalah salah satu surah atau ayat-ayat al-Qur'an yang engkau hafal. [19] Bacaan surah atau ayat-ayat ini dibaca pada rakaat pertama dan kedua sahaja.

• Setelah selesai membaca surah, maka berdiam seketika (thuma'niinah). [20]

Nota kaki :

[18] HR. Al-Bukhari dan Muslim

[19] HR. Al-Bukhari dan Muslim

[20] HSR. Abu Dawud dan At-Tirmidzi

 

6. • Melakukan rukuk sambil bertakbir (mengucapkan: "Allahu Akbar") dan mengangkat kedua tangan selari dengan bahu atau telinga. [21]

Kedudukan rukuk ': Belakang rata, dan kepala selari dengan punggung. [22] Kedua telapak tangan diletakkan [23] atau menggenggam [24] kedua lutut dan jari-jemari direnggangkan. [25]

Lakukanlah rukuk 'dengan thuma'niinah, iaitu diam seketika, sehingga tulang-tulang menepati kedudukannya. [26]

Kemudian membaca:

SUBHAANA RABBIYAL 'ADZIIM

"Maha suci Allah Yang Maha agung." (Sebanyak 3x) [27]

Nota kaki :

[21] HR. Al-Bukhari dan Muslim

[22] HSR. Abu Dawud

[23] HR. Al-Bukhari

[24] HSR. Abu Dawud

[25] HR. Al-Bukhari

[26] HR. Al-Bukhari dan Muslim

[27] HR. muslim

7. • Bangkit dari rukuk '(I'tidaal), dengan mengangkat kedua tangan selari dengan bahu atau kedua telinga sambil mengucapkan:

SAMI'-ALLAAHU LIMAN HAMIDAH

"Allah Maha mendengar orang yang memuji-Nya." [28]

Setelah tegak berdiri lalu mengucapkan:

RABBANA WA lakalhamdu, HAMDAN katsiiran thayyiban, mubaarakan fiih.

"Ya Rabb kami, segala puji hanya milik-Mu dengan pujian yang baik lagi banyak serta penuh berkat." [29]

Ketika berdiri ini pun harus tenang, tidak tergesa-gesa. [30]

Nota kaki :

[28] HR. Al-Bukhari dan Muslim

[29] HR. Al-Bukhari dan Muslim

[30] HR. Al-Bukhari dan Muslim

8. • Melakukan sujud sambil bertakbir, kemudian meletakkan kedua lutut terlebih dahulu daripada kedua tangan (atau boleh pula sebaliknya). [31]

- Kedudukan sujud: Kedua tapak tangan dibuka, tidak mengepal, dan diletakkan selari dengan bahu atau telinga, kedua sikut diangkat, dijauhkan dari lantai dan direnggangkan / dijauhkan dari rusuk kiri dan kanan, sehingga ketiak kelihatan, kecuali ketika solat berjemaah, maka kedua sikut dirapatkan ke sisi rusuk. [32]

- Kedudukan jari-jemari ketika sujud: Jari-jemari tangan dirapatkan [33] dan menghadap kiblat. [34]

Nota kaki :

[31] HSR. Abu Dawud

[32] HSR. Abu Dawud dan An-Nasa-i

[33] HSR. Ibnu Khuzaimah

[34] HR. Al-Bukhari

9. - Kedudukan ketika sujud: Kedua paha dibuka, [35] lalu hujung jari-jemari kaki menghadap kiblat dan kedua tapak kaki ditegakkan serta kedua tumit dirapatkan. [36] Jarak antara paha dan rusuk dijauhkan. [*]

- Sujudlah dengan thuma'niinah dan lakukanlah dengan menampal tujuh anggota badan: dahi dan hidung, kedua tangan, kedua lutut, dan hujung jari-jemari kedua kaki. [37]

Bacaan ketika sujud:

SUBHAANA RABBIYAL A'LAA.

"Maha suci Allah Yang Maha tinggi." (Sebanyak 3x) [38]

Nota kaki :

[35] HR. Al-Bukhari dan Muslim

[36] HSR. Ibnu Khuzaimah

[*] Kitab Al-Qaulul Mubin Fil Akhtaail mushalliin

[37] HR. Al-Bukhari dan Muslim

[38] HR. muslim

10. • Bangkit dari sujud sambil bertakbir lalu duduk Iftirasy (untuk duduk di antara dua sujud), iaitu duduk dengan bertumpu pada tapak kaki kiri dan tapak kaki kanan ditegakkan. [39]

Cara duduk Iftirasy yang salah: Duduk bertumpu di atas kedua tapak kaki.

Nota kaki :

[39] HR. muslim

11. - Posisi tangan ketika duduk iftirasy: tapak tangan kanan diletakkan di atas paha kanan, demikian juga dengan tangan kiri. [40] Atau tapak tangan kanan diletakkan di lutut kanan seolah-olah menggenggamnya, demikian juga tapak tangan kiri. [41]

Membaca doa:

RABBIGHFIRLII RABBIGHFIRLII.

"Ya Tuhanku ampunilah aku, Ya Tuhanku ampunilah aku." [42]

Nota kaki :

[40] HR. muslim

[41] HSR. An-Nasa-i

[42] HSR. Abu Dawud

12. • Lalu sujud semula, kemudian bangkit dari sujud sambil bertakbir, dan duduk seketika sebagai duduk rehat. [43] Kemudian bangkit dengan mengepalkan tangan [47] atau dengan membukanya. [45]

• rakaat kedua:

Melakukan rakaat kedua dengan memeluk tubuh, lalu membaca surah al-Fatihah. [46]

- Rakaat kedua lebih singkat dari rakaat pertama. [47] Sehingga membaca surah yang lebih pendek dari surah di rakaat pertama. Kemudian rukuk ', I'tidaal, sujud dan duduk di antara dua sujud sebagaimana pada rakaat pertama.

Nota kaki :

[43] HR. Al-Bukhari dan Muslim

[44] HSR. Al-Baihaqi

[45] HR. Al-Bukhari

[46] HR. muslim

[47] HR. muslim

13. - Selepas sujud kedua, maka lakukanlah tasyahhud Awal dengan posisi duduk iaitu duduk Iftirasy.

Kedudukan tangan ketika tasyahhud awal:

- Tangan kanan menggenggam jari kelingking dan jari manis, adapun ibu jari dan jari tengah membentuk bulatan, atau boleh juga digenggam seluruhnya. Kemudian jari telunjuk ditegakkan sambil digerak-gerakkan. [48]

- Pandangan mata harus tertumpu pada telunjuk. [49]

Nota kaki :

[48] HSR. Ibnu Majah

[49] HR. muslim

14. Dan membaca doa Tasyahhud Awal:

ATTAHIYYATULILLAH WASH shalawaatu wath THAYYIBATS, Assalaamu'alaika ayyuhannabiyyu WARAHMATULLAHI WABARAKAATUH, ASSALAAMU'ALAINA WA 'ALAA' IBAADIL-LAHISH shaalihiin. ASYHADU AN-LAA ILAAHA ILLALLAAH, WA ASYHADU ANNA MUHAMMADAN 'ABDUHU WA rasuuluh.

"Seluruh penghormatan hanyalah milik Allah dan juga seluruh pengagungan serta kebaikan. Semoga kesejahteraan terlimpahkan kepada Nabi shallallahu 'alaihi wasallam, demikian juga rahmat Allah dan berkat-Nya. Semoga kesejahteraan dicurahkan kepada kita dan kepada hamba-hamba Allah yang soleh. Aku bersaksi bahawa tidak ada tuhan yang berhak disembah kecuali Allah dan aku bersaksi bahawa Nabi Muhammad shallallahu 'alaihi wasallam adalah hamba dan Rasul-Nya. "[50]

Nota kaki :

[50] HR. Al-Bukhari dan Muslim

15. Dan membaca selawat:

ALLAHUMMA SHALLI 'ALAA MUHAMMAD WA' ALA AALI MUHAMMAD, KAMAA shallaita 'ALAA Ibraahiim WA' ALAA AALI Ibraahiim, INNAKA hamiidum MAJIID. ALLAHUMMA BAARIK 'ALAA MUHAMMAD WA' ALAA AALI MUHAMMAD, KAMAA BAARAKTA 'ALAA Ibraahiim WA' ALAA AALI Ibraahiim, INNAKA hamiidum MAJIID.

" Ya Allah , berikanlah rahmat kepada Nabi Muhammad shallallahu ' alaihi wasallam dan keluarganya , sebagaimana Engkau memberikan rahmat kepada Nabi Ibrahim ' alaihissalam dan keluarganya . Sesungguhnya Engkau Maha Terpuji lagi Maha agung . Ya Allah berkatilah Nabi Muhammad shallallahu ' alaihi wasallam dan keluarganya , sebagaimana Engkau berkahi Nabi Ibrahim ' alaihissalam dan keluarganya . Sesungguhnya Engkau Maha Terpuji lagi Maha agung . " [ 51 ]

Nota kaki :

[ 51 ] HR . Al - Bukhari dan Muslim

16. • Bila solat Subuh, Jumaat atau solat dua rakaat yang lain, maka tidak ada Tasyahhud Awal, tetapi terus melakukan Tasyahhud Akhir, dengan posisi duduk, iaitu duduk Iftirasy, [52] dan membaca seperti bacaan di atas lalu ditambah dengan doa:

Allahumma innii a'uudzubika MIN 'ADZAABI JAHANNAM, WA MIN' adzaabil QABRI, WA MIN Fitnatil mahyaa WAL mamaati, WA MIN SYARRI Fitnatil masiihid DAJJAL.

"Ya Allah, sesungguhnya aku berlindung kepada-Mu dari azab neraka jahannam, azab kubur, fitnah dalam kehidupan dan kematian dan dari keburukan fitnah al-Masih Dajjal." [53]

Dan berdoa lagi mengikut yang diinginkan.

Nota kaki :

[52] HR. Al-Bukhari

[53] HR. Al-Bukhari dan Muslim

17. • Apabila engkau telah melakukan Tasyahhud Awal, maka bangkitlah, dan lakukan rakaat ketiga dengan tangan memeluk tubuh dan membaca al-Faatihah dan tidak membaca surah lain selepas. Kemudian rukuk ', I'tidaal, sujud dan duduk di antara dua sujud lalu sujud kedua seperti biasa.

- Bila solat Maghrib, maka pada rakaat ketiga ini lakukanlah Tasyahhud Akhir selepas melakukan sujud kedua. Kedudukan duduknya iaitu, duduk Tawarruk (dengan posisi: Telapak kaki kanan ditegakkan, kaki kiri diletakkan di bawah kaki kanan, dan punggung duduk di lantai). Bacaannya sama dengan yang sebelumnya. [54]

- Bila tidak mampu duduk tawarruk seperti gambar no. 24, maka boleh melakukannya seperti pada gambar no. 25.

Nota kaki :

[54] HR. Al-Bukhari

18. • Apabila engkau telah melakukan sujud kedua, maka bangkitlah dan dirikanlah rakaat keempat. Lalu rukuk ', I'tidaal, sujud, duduk di antara dua sujud dan sujud kedua seperti biasa. Maka lakukanlah Tasyahhud Akhir dengan kedudukan duduk Tawarruk.

• Setelah itu salam, bermula dengan menolehkan wajah ke kanan sambil mengucapkan:

ASSALAAMU 'ALAIKUM WA rahmatullaah.

"Semoga keselamatan dan rahmat Allah tercurah kepada kamu." [55]

Lalu menolehkan wajah ke kiri dengan mengucapkan ucapan yang sama.

Nota kaki :

[55] HR. muslim

Demikianlah pembaca tuntunan solat secara ringkas berdasarkan sunnah Rasulullah shallallahu 'alaihi wasallam. Untuk penjelasan lebih lengkap dan detail sila membaca buku Sifat Solat Nabi shallallahu 'alaihi wasallam karya Asy-Syaikh Muhammad Nashiruddin Al-Albani rahimahullah.

Semoga bermanfaat.

Wallahu a'lam bish-shawab.